“BELFAST”

Προβάλλεται στους κινηματογράφους από την TULIP η ταινία “BELFAST”. Η Focus Features παρουσιάζει μια τρυφερή, ενίοτε χιουμοριστική, μα βαθιά βιωματική ταινία σχετικά με την παιδική ηλικία ενός αγοριού στα ταραγμένα χρόνια στα τέλη της δεκαετίας του ‘60, στη γενέτειρα πόλη του Κένεθ Μπράνα.

Ανάμεσα στους ηθοποιούς της ταινίας συναντάμε την Κατρίνα Μπαλφ, την βραβευμένη με Όσκαρ, Τζούντι Ντεντς, τον Τζέιμι Ντόρναν, τον Κίραν Χάιντς και φυσικά τον πρωτοεμφανιζόμενο Τζουντ Χιλ στο ρόλο του μικρού ήρωα που καθοδηγεί τη νοσταλγική αφήγηση.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ

Βρισκόμαστε στην καρδιά του καλοκαιριού του 1969 στο νότιο Μπέλφαστ. Καθώς η δεκαετία του 1960 πλησιάζει προς το τέλος της, ακόμα και όταν ο άνθρωπος έχει φτάσει μέχρι το φεγγάρι, οι σκληρές μέρες εκείνου του Αυγούστου θα μετατρέψουν τα παιδικά όνειρα του ήρωα σε εφιάλτη. Η κοινότητα στην οποία ανήκει ο εννιάχρονος ήρωας δείχνει να ζει σχεδόν αρμονικά, παρά τα προβλήματα της καθημερινότητας. Οι κινηματογραφικές ταινίες από το Χόλιγουντ εξάπτουν τη φαντασία του μικρού, ο οποίος μαγεύεται από την οθόνη. 

Η κοινωνική δυσαρέσκεια που σιγοβράζει ξαφνικά εκρήγνυται στη γειτονιά του και κλιμακώνεται γρήγορα. Πρώτα μια επίθεση με κουκουλοφόρους, μετά μια ταραχή και, τέλος, μια σύγκρουση σε όλη την πόλη, με τη θρησκεία να πυροδοτεί το μίσος. Καθολικοί εναντίον Προτεσταντών, σε μια χώρα που όλοι έγιναν θανάσιμοι εχθροί μεταξύ τους.

Ο Ντόρμαν και η Μπάλφ υποδύονται ένα παθιασμένο ζευγάρι της εργατικής τάξης που η ζωή τους παρασύρεται από το χάος των ταξικών συγκρούσεων της εποχής. Έχουν και ένα εννιάχρονο αγόρι το οποίο καλείται να χαράξει το δύσκολο δρόμο στη ζωή του από πολύ νωρίς. 

Ο κόσμος γύρω του αλλάζει καταιγιστικά και όλα όσα είχε προλάβει να μάθει για τη ζωή θα έπαιρναν μια απρόσμενη τροπή εξαιτίας των κοινωνικοπολιτικών διαταραχών στην Ιρλανδία. Όμως, όλα όσα αγαπούσε και του έδιναν ασφάλεια – η μουσική, η αγάπη των οικείων του, το γέλιο και η μαγεία του κινηματογράφου – παρέμεναν ίδια. Η μαμά του παλεύει να τα βγάλει πέρα ενώ ο πατέρας του εργάζεται στην Αγγλία, προσπαθώντας να βγάλει αρκετά χρήματα για να στηρίξει την οικογένεια. Ο άδικος νόμος επαγρυπνεί και καθημερινά απειλούνται αθώες ζωές. Το μικρό αγόρι ξέρει τι να περιμένει από τους ήρωές του – έχει περάσει ώρες μπροστά σε γουέστερν όπως το High Noon και το The Man Who Shot Liberty Valance – αλλά μπορεί ο πατέρας του να είναι ο ήρωας της ζωής του; Θα θυσιάσει η μητέρα του το παρελθόν της για να προστατεύσει το μέλλον της οικογένειάς της; Πώς μπορούν να κρατηθούν ασφαλείς οι αγαπημένοι του παππούδες; Και πώς μπορεί να αγαπήσει το κορίτσι των ονείρων του; 

Οι απαντήσεις βρίσκονται στο συναρπαστικό, αστείο, οδυνηρό και σπαρακτικό ταξίδι της ταινίας, μέσα από ταραχές, βία, χαρά και απόγνωση, αλλά και την αγωνία της πρώτης αγάπης. Όλα συνοδευόμενα από τον χορό, τη μουσική και το γέλιο που μόνο οι Ιρλανδοί μπορούν να καταφέρουν. Ο μικρός πρέπει να κατανοήσει το χάος και την εμφύλια παράνοια, παρατηρώντας μια εμπόλεμη κατάσταση που κάποτε ατένιζε μόνο στη μεγάλη οθόνη του κινηματογράφου. Η βία τώρα απειλεί να ανατρέψει όλα όσα ξέρει και έμαθε να αγαπά. Γιατί τι άλλο μπορεί να κάνει ένα εννιάχρονο αγόρι; Αυτός είναι ο μόνος του κόσμος. Αυτό είναι το Μπέλφαστ.

Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ

«Το Μπέλφαστ είναι μια πόλη με ιστορίες», λέει ο Μπράνα, «και στα τέλη της δεκαετίας του 1960 πέρασε μια απίστευτα ταραχώδη περίοδο της ιστορίας του, πολύ δραματική, μερικές φορές βίαιη, στην οποία παγιδευτήκαμε εγώ και η οικογένειά μου. Μου πήρε πενήντα χρόνια για να βρω τον σωστό τρόπο να γράψω γι' αυτό, να βρω τον τόνο που ήθελα. Μπορεί να χρειαστεί πολύς χρόνος για να καταλάβουμε πόσο απλά μπορεί να είναι τα πράγματα. Η ιστορία της παιδικής μου ηλικίας ενέπνευσε την ταινία, και με ενδιέφερε να εξερευνήσω το σημείο που το παιδί περνά στην ενηλικίωση, όπου χάνεται η αθωότητα. Στο Μπέλφαστ το 1969, βιώνουμε έναν κόσμο σε μετάβαση, η ειδυλλιακή γειτονιά ανατρέπεται από την άφιξη ενός όχλου που περνάει σαν ένα σμήνος μελισσών και καταστρέφει αυτή την ειρήνη. Θυμάμαι τη ζωή να ανατρέπεται σε ένα απόγευμα, σχεδόν σε αργή κίνηση, χωρίς να καταλαβαίνω τον ήχο που άκουγα, και μετά να γυρνάω και να κοιτάζω τον όχλο στο κάτω μέρος του δρόμου και η ζωή δεν ήταν ποτέ, ποτέ, ποτέ ξανά η ίδια . Ένιωσα ότι υπήρχε κάτι το δραματικό και οικουμενικό σε αυτό το γεγονός, επειδή οι άνθρωποι μπορεί να αναγνωρίσουν ένα σημείο ταύτισης με τη ζωή τους».

Μόλις ολοκληρώθηκε το σενάριο, την άνοιξη του 2020, τα γυρίσματα δεν άργησαν να ξεκινήσουν στη Βόρεια Ιρλανδία και την Αγγλία. «Προσπαθήσαμε να βρούμε τις θετικές πτυχές των γυρισμάτων σε μια πανδημία», λέει ο Μπράνα «και μία από αυτές ήταν ότι επειδή το καστ έπρεπε να ζήσει σε μια φούσκα, δημιουργήθηκε πολύ γρήγορα μια αίσθηση οικογένειας».

Το πιο σημαντικό στοιχείο ήταν να βρεθεί το αγόρι που θα υποδυθεί τον εννιάχρονο Μπάντυ, που εμφανίζεται σχεδόν σε κάθε σκηνή και του οποίου η άποψη και η φαντασία βρίσκονται στην καρδιά της ταινίας. «Πάντα έβρισκα κάτι πολύ συναρπαστικό στο να βλέπω σπουδαίες ερμηνείες από παιδιά», μας εξηγεί ο Κένεθ Μπράνα. 

Όσο για την οπτική της ταινίας; Ο δημιουργός λέει ότι «Το σενάριο το έχω γράψει μέσα από τα μάτια ενός νεαρού αγοριού, του Μπάντυ, που είναι μια φανταστική εκδοχή μου. Ο ήρωας αρχίζει να φιλτράρει τις εμπειρίες του μέσω της έκθεσης σε πολλές ταινίες και στην τηλεόραση. Οι εικόνες της μεγάλης οθόνης είχαν τεράστιο αντίκτυπο στην ανάπτυξη της φαντασίας μου και ήθελα ο ήρωας να έχει τις ίδιες εμπειρίες. Ο μικρός λατρεύει τα γουέστερν. Έτσι, μερικές φορές ένιωθα σαν να έγραφα ένα γουέστερν που κατασκευαζόταν στο μυαλό του. Οι ταινίες που παρακολουθεί έχουν μια ξεκάθαρη αίσθηση του καλού εναντίον του κακού και μαθαίνει να διακρίνει το κακό όταν βλέπει κάποιον να χτυπά με γροθιές ανθρώπους στην άκρη του δρόμου. Έτσι, δεν είναι μια ακριβής εκδοχή της ζωής κανενός, επειδή είναι η εκδοχή που παίζει μέσα στο κεφάλι του αγοριού. Μέσα από το πρίσμα του χρόνου, 50 χρόνια μετά, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτό που βλέπει ο Μπάντυ δεν είναι ακριβώς αυτό που είδα, αλλά σίγουρα υπάρχει μια ποιητική αλήθεια μέσα σε αυτό που αναδύεται».

Η ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΜΙΑΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ

Για να δημιουργήσει κάτι τόσο προσωπικό, όσο ο δρόμος στον οποίο μεγάλωσε, ο Μπράνα στράφηκε στον Σχεδιαστή Παραγωγής, Τζιμ Κλέι με τον οποίο είχε δουλέψει στις δυο διασκευές του σε έργα της Αγκάθα Κρίστι, στα: «Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές» και «Έγκλημα Στο Νείλο».

«Περπατήσαμε μαζί στους δρόμους του Μπέλφαστ», λέει ο Κλέι. «Ο δρόμος που καταλήξαμε να φτιάξουμε δεν υπάρχει πια, αλλά μπορείτε ακόμα να βρείτε μια πραγματική αίσθηση της πόλης όπως θα ήταν στα τέλη της δεκαετίας του 60. Ανακάλυψα επίσης τι μικρή πόλη είναι το Μπέλφαστ. Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα πράγματα είναι ότι σε πολλούς από τους δρόμους μπορείτε να δείτε λόφους προς τη μία κατεύθυνση και από την άλλη μπορείτε να δείτε τις αποβάθρες. Έτσι, ξέρεις πάντα πού βρίσκεσαι». «Κάναμε κάποια γυρίσματα στο Μπέλφαστ, αλλά λόγω της πανδημίας, δεν ήταν δυνατό να καταλάβουμε έναν πραγματικό δρόμο και να ζητήσουμε από τους ανθρώπους να φύγουν από τα σπίτια τους, έτσι βρήκαμε έναν πολύ μεγάλο χώρο στην Αγγλία και κατασκευάσαμε ολόκληρο το δρόμο εκεί». 

Ο Μπράνα ήταν ενθουσιασμένος με την ελευθερία που του έδωσε το σκηνικό. «Μπορούσαμε να δημιουργήσουμε ακριβώς αυτό που ήθελα και να έχουμε χώρο να το τραβήξουμε από κάθε δυνατή οπτική γωνία. Μπορούσα να κινηματογραφήσω τον δρόμο ακριβώς με τον τρόπο που θα τον έβλεπε ο εννιάχρονος Μπάντι, να περιέχει όλα τα πράγματα που θα του έκαναν εντύπωση. Θα μπορούσαμε λοιπόν να δημιουργήσουμε ένα είδος έντασης μεταξύ της ιδέας ότι ζεις σε ένα ρεαλιστικό μέρος, αλλά ότι για ένα εννιάχρονο θα μπορούσε να μετατραπεί σε κάστρο ή πόλη της άγριας δύσης καθώς η φαντασία ενός παιδιού δεν έχει όρια».

Αυτή είναι η 18η ταινία που σκηνοθετεί ο Κένεθ Μπράνα. Ο ίδιος έχει προταθεί για 5 βραβεία Όσκαρ (σε 5 διαφορετικές κατηγορίες) και για 5 Χρυσές Σφαίρες. Έχει κερδίσει συνολικά 3 βραβεία BAFTA και 2 βραβεία Emmy. Τη μουσική της ταινίας υπογράφει ένας θρυλικός τραγουδοποιός του Μπέλφαστ, ο Βαν Μόρισον.

Πληροφορίες για την ταινία

• Σκηνοθεσία, Σενάριο: Κένεθ Μπράνα
• Πρωταγωνιστούν: Κατρίνα Μπαλφ, Τζούντι Ντεντς,  Τζέιμι Ντόρμαν, Κίραν Χάιντς, Τζουντ Χιλ
• Παραγωγή: Λώρα Μπέργουικ Μπέκα Κόβασιτς, Ταμάρ Τόμας, Κένεθ Μπράνα
• Διάρκεια: 98’ 

Ακολουθεί το trailer της ταινίας: